انجمن علمی دانشجویی نجوم معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا (س) ، "رصد کسوف" را با هدف رصد و آشنایی با پدیده خورشید گرفتگی در روز سه شنبه 3 آبان ماه 1401 از ساعت 11 الی 16 با حضور حدودا 1500 نفر از علاقه مندان در محوطه دانشگاه (رو به روی ساختمان ابن سینا) برگزار کرد.
این برنامه آموزشی فرهنگی با حضور آقای دکتر میرترابی و دیگر اساتید دانشکده فیزیک به اجرا رسید. در این برنامه علاقه مندان اعم از دانشجویان و استادان دانشگاه الزهرا از ساعت 11 تا شروع خورشید گرفتگی با تلسکوپ دانشکده فیزیک، خورشید ولکه های خورشیدی را رصد کردند. و با شروع پدیده کسوف شرکت کنندگان علاوه بر رصد با تلسکوپ، با استفاده از فیلتر دست ساز و راهنمای هایی از طرف اعضای انجمن (همچون دیدن سایه خورشید و ماه از طریق ایجاد روزنه بر روی کاغذ و ...) توانستند خورشید گرفتگی را مشاهده کنند. در کنار رصد، غرفه نجومی قرار داشت که دوستداران نجوم می توانستند وسایل تزئیتی با طرح های نجومی تهیه کنند.
خورشید گرفتگی یا کسوف چیست؟
خورشید گرفتگی یا کسوف پدیده است نجومی که در آن ماه در هنگام چرخیدن به دور زمین از مقابل قرص خورشید عبور می کند و مانع رسیدن نور خورشید به زمین می شود. عبور ماه از بین زمین و خورشید باعث می شود سایه ماه روی زمین بیافتد. برای کسانی که در منطقه سایه روی زمین زندگی می کنند آسمان تاریک می شود. خورشید گرفتگی حالت های مختلفی دارد که بستگی به موقعیت نسبی زمین، ماه و خورشید در منظومه شمسی دارد.
خورشید گرفتگی کامل:
ماه در حدود 400 برابر از خورشید کوچکتر است اما خورشید به نسبت ماه 400 برابر از زمین دورتر، همین پدیده باعث می شود ما از روی زمین اندازه ظاهری خورشید و ماه را یکسان ببینیم. در هنگام خورشید گرفتگی ممکن است قرص ماه در هنگام عبور از مقابل خورشید کاملاً قرص خورشید را برای زمان کوتاهی در حدود چند ثانیه و یا چند دقیقه بپوشاند به این پدیده خورشید گرفتگی یا کسوف کامل می گوییم. در کسوف کامل آسمان کاملاً تاریک می شود به طوری که حتی ستاره ها را می توان دید. زمان کسوف کامل کوتاه است و فقط بخش کوچکی از زمین می توانند کسوف را کامل ببینند. در کسوف کامل می توان تاج داغ خورشید را باچشم غیر مسلح دید تاج خورشید ناحیه ای از جو بیرونی خورشید است که دمای آن به میلیون ها درجه می رسد.
خورشید گرفتگی جزیی:
مدار ماه به دور زمین و مدار زمین به دور خورشید بر هم منطبق نیستند و در حدود 5 درجه با هم زاویه دارند این زاویه باعث می شود که در گاهی اوقات هنگام عبور ماه از مقابل قرص خورشید ماه نتواند کاملاً خورشید را بپوشاند و از بخشی از بالا یا پایین آن عبور کند به این خورشید گرفتگی کسوف جزیی گفته می شود. در کسوف جزیی آسمان کاملا تاریک نمی شود. طول مدت خورشید گرفتگی جزیی در حدود چند ساعت است. در کسوف جزیی بخش بزرگی از مردم روی زمین می توانند کسوف را ببینند. معمولاً هر خورشید گرفتگی با خورشید گرفتگی جزیی شروع می شود و ممکن است به حالت کامل برسد یا نرسد.
خورشید گرفتگی سوم آبان امسال یک خورشید گرفتگی جزیی بود که در هیچ جای زمین به شکل کامل دیده نشد است. در تهران در بیشترین حالت کسوف در حدود 55 درصد خورشید توسط ماه ساعت 14:58 پوشانده شد.
خورشید گرفتگی جزیی سوم آبان 1401
مشخصات گرفت
گرفت پنجاه پنجم از چرخه ساروسی یکصد و بیست چهار
زمان شروع گرفت جزیی
13:41 به وقت تهران
زمان بیشترین گرفت
14:58
زمان پایان گرفت
16:09
